मुंबई : वडिलोपार्जित संपत्तीत मुलींना मुलांप्रमाणेच समान अधिकार दिले जातात. पण तरीही देशभरातील बहुतांश महिलांना त्यांच्या वडिलांच्या संपत्तीत वाटा मिळत नाही, पण तुम्हाला माहीत आहे का, महिलांना त्यांच्या पती आणि सासरच्या मालमत्तेत किती अधिकार आहे? असे मानले जाते की पतीच्या संपत्तीवर पत्नीचा पूर्ण अधिकार आहे, परंतु हे पूर्णपणे सत्य नाही. लग्नानंतर स्त्रिया आपल्या आई-वडिलांचे घर सोडून पतीच्या घरी जातात. अशा स्थितीत पतीचे घरही त्यांचे बनते पण त्यामुळे पतीच्या मालमत्तेवर त्यांना कोणताही अधिकार मिळत नाही. चला जाणून घेऊया महिलांना त्यांच्या पती आणि सासरच्या मालमत्तेत कोणते अधिकार मिळतात.
पतीच्या संपत्तीवर पत्नीचा किती अधिकार असतो
बहुतेक लोकांना असे वाटते की पत्नीचा तिच्या पतीच्या संपत्तीवर पूर्ण अधिकार आहे, परंतु हे संपूर्ण खरे नाही. पतीच्या मालमत्तेवर पत्नीशिवाय कुटुंबातील इतर सदस्यांचाही अधिकार असतो. जर पतीने आपल्या कमाईने कोणतीही मालमत्ता खरेदी केली असेल, तर पत्नीसह, आई आणि मुले देखील त्यावर हक्कदार आहेत. याशिवाय जर एखाद्या व्यक्तीने इच्छापत्र केले असेल तर मृत्यूनंतर नॉमिनीला संपत्तीचा वारसा हक्क दिला जातो. मग नॉमिनी किंवा नॉमिनीची बायकोही तिथे असू शकते. त्याच वेळी, जर एखाद्या व्यक्तीचा मृत्यू इच्छापत्राशिवाय झाला तर त्याची मालमत्ता तिची पत्नी, आई, मुले इत्यादींमध्ये समान प्रमाणात विभागली जाते.
पतीच्या वडिलोपार्जित शेतीवर किंवा मालमत्तेवर पत्नीचा अधिकार असतो का?
जर एखाद्या महिलेचा पती मरण पावला, तर तिचा पतीच्या वडिलोपार्जित मालमत्तेवर अधिकार नसतो. पण पतीच्या मृत्यूनंतर सासरचे लोक महिलेला घराबाहेर हाकलून देऊ शकत नाहीत, तर सासरच्या मंडळींना महिलेला साथ द्यावी लागते. सासरच्या आर्थिक परिस्थितीनुसार न्यायालय भरणपोषणाची रक्कम ठरवते. तसेच, जर एखाद्या महिलेला मुले असतील तर त्यांना वडिलांच्या संपूर्ण मालमत्तेवर हक्क मिळतो. विधवेने पुनर्विवाह केल्यास तिचा भरणपोषण कायद्यानुसार बंद होतो.
घटस्फोटानंतर स्त्रीचे संपत्ती हक्क
घटस्फोटाच्या बाबतीत, पती पत्नीचा घटस्फोट झाल्यास पत्नीला पोटगी मिळते. ही पोटगी पतीच्या आर्थिक स्थितीच्या आधारावर निर्धारित केला जातो. घटस्फोटाच्या बाबतीत मासिक देखभाल व्यतिरिक्त, एकरकमी सेटलमेंट पर्याय देखील उपलब्ध आहे. घटस्फोटानंतर मुलं आईसोबत राहत असतील तर पतीला त्यांची देखभाल करावी लागते. घटस्फोट झाल्यास पतीच्या मालमत्तेवर पत्नीचा अधिकार नसतो. मात्र, वडिलांच्या मालमत्तेवर महिलेच्या मुलांचा पूर्ण हक्क असतो. पती पत्नी या दोघांच्या नावावर जर संपत्ती असेल तर ही मालमत्ता समान रीतीने विभागली जाते.
वाचा : पुण्यातील म्हाडाची 1BHK आणि 2BHK घरांची सविस्तर माहिती, किंमत 14 लाखांपासून